Kadınlar Özel Hallerinde İbadet Edebilirler mi?

Kadın Allah’ın mahlukatı icerisinde en değerlilerinden biridir, fakat kadın doğası gereği, kendisinde, bizim Islâm hukukunda hayız dediğimiz, halkın lisanıyla adet denilen ve her ay başında rahim kanalında bulunan yumurtalıkların değiştirilmesinden başka bir şey olmayan ay hali durumu kadın için kaçınılmaz bir durumdur. Hayız kadının doğurganlığının gostergesidir. Doğurganlık hayzın temelidir. Dolayısıyla ulkemizde 12-13 yaşları ile 55 yaşı arası kadının hayız gorme donemidir. Bu ay hali kadınlar için oldukça zahmetli ve sıkıntılıdır. Nitekim Bakara Suresinin 222. ayetinde bu duruma işaret olunmaktadır: Sana, kadınların ay halini sorarlar. De ki: O bir ezadır. Ay halinde olan kadınlardan uzak durun (Cinsi ilişkide bulunmayın), temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri vakit, Allahın size emrettiği yerden onlara yaklaşın.

Ayette de açıkça gorulduğu gibi ay hali kadın için bir eza, çile, sıkıntıdır. Bu sebeple de ay hali olduklari donemde onlarla cinsel ilişki haram kılınmıştır. Kadınların bu hallerindeyken namaz, oruç gibi ibadetlerinden de muaf tutuldukları hadislerle sabittir.

Işte bu noktada bazı bilginler kadınlarin bu hallerindeyken ibadetlerini yapmayacaklarıyla ilgili Kuran hukmu bulunmadığı, bu alan hadislerle duzenlenmiş olduğu için, hadislerin sıhhatinden başlayarak onlarla hukum bina edilmeyeceğine kadar goruşler ileri surerek, kadının bu halinde namaz kılıp, oruç tutabileceğini soylemektedir. Doğal olarak bu goruşler halkımızın kafasını karıştırmakta ve sorun olarak ortaya çıkmaktadır.

Burada Hadislerin hukum bina etmekte ikinci temel kaynak olduğu, Kuranda hukum bildirilmemiş alanlarda peygamber efendimizin vahiy tecrubesi, istişare, ictihat gibi metotlarla hukum koyduğunu anlatmak konuyu uzatacağı icin, hic bunlara girmeden, konuyla ilgili hadislerin sıhhatini de tartışma konusu yapmadan Bakara suresinin 222. ayetinden hareketle bir akıl yurutmede bulunacağım. Dikkat edilirse ayette ay halinin bir eza olduğu vurgulanmakta ve erkeklere bu durumda olan kadınlara yaklaşmamaları emr olunmaktadır. Oyleyse basit bir cinsel ilişkiyi bile yasaklattirabilecek kadar onemli olan bu ay hali, yuce Allah’ın huzurunda olmak demek olan namaz kılmak, oruc tutmak gibi ibadetlerin yapılmasına nasıl engel olmaz?!..

Ote yandan kadınların ay halinde namaz kılamayacakları kesindir, zira namaz icin abdest gerekir ve vucudun herhangi bir yerinden cıkan herhangi bir sıvı abdesti bozar. Su durumda ay halindeki bir kadın abdestli olamayacağı icin namaz da kılamaz. Daha sonraki bir vakitte de kılamadığı namazlarını kaza etmesi gerekmez.

Oruc konusuna gelince; oruc icin abdest gibi bir şart olmamasına rağmen, kadınların hayızlı iken oruc tutmamaları, temizlendikten sonra ise tutamadığı oruclarını kaza etmelerinden hareketle; onların isterlerse oruc tutabilecekleri, hayızlı iken oruc tutmamanın bir ruhsat olduğu soylenebilir. Fakat bu durum onların hem fiziki, hem de ruhi durumları uzerinde etken olan bir şey olduğu icin oruc tutmayabilirler.


 
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN
İ.Ü İLAHİYAT FAKÜLTESİ 
ÖĞRETİM ÜYESİ