Sadaka-i fitri, uzerine zekat farz olanlar verir. Yani halkimizin anladigi anlamda sadaka, yada kelle vergisi herkesin vermek zorunda oldugu bir sey degildir. Bunu verecek sahislar temel ihtiyaclarindan sonra (havaic-i asliyye) fazla olarak 81-85 gram altin veya degerine (yaklasik iki milyar) sahip olan kimselerdir. Bir baska sekilde soyleyecek olursak, nisap miktari mali olmayan kimseler sadaka vermezler.
Fakat bu sadaka halkimizca onemle uzerinde durulan bir ibadettir. Ister nisap miktari mali olsun ister olmasin herkes elinden geldigince sadaka vermeye calisirlar, hatta kendisi sadaka alacak durumda olsa bile, bu sadakayi vermek icin kendisini sikintiya sokanlar bile olmaktadir. Sadaka, gelecek belalara karsi bir cesit kalkan olarak dusunuldugunden dolayi insanlar bunun uzerine dusmektedirler. Elbette sadaka, peygamberimizin hadisleriyle de sabit oldugu uzere, omru uzatir, belayi def eder, ama, kendisi sadakaya muhtac birinin sadaka vermek icin kendisini zorlamasi, hatta coluk cocugunun yiyecegini, giyecegini ihmal etmesi dogru degildir. En buyuk sadakalardan biri kendi ehlini muhtac durumda birakmamaktir.
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN
İ.Ü İLAHİYAT FAKÜLTESİ
ÖĞRETİM ÜYESİ