Adli yılın başlamasından beri, her yeni açılan veya başlayan kurumun üst düzey yöneticileri açılış konuşmalarının bir bölümünü irtica ve laiklik uyarılarına ayırıyorlar. Sanırım bu bütün toplumumuz tarafından dikkatle izlenmektedir. Mesela geçen hafta Kara Harb Okulu’nun açılış dersinde Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral İlker Başbuğ, irticaya karşı söylemleriyle gündeme gelmişti. Ardından, Hava kuvvetleri komutanı ve Cuma günü de deniz kuvvetleri komutanı benzer konuşmalar yaptılar. Aynı şekilde üniversitelerin açılışlarında da sayın rektörlerimiz irticaya işaret eden konuşmalar sergilediler, laikliğin terk edilemez olduğunu ve laikliği muhafaza uğruna ne gerekiyorsa yapılacağını bildirdiler.
Dikkatlerden kaçmayan konuşmalardan birini de İzmir 9 Eylül Üniversitesi rektörü Emin Alıcı yaptı. İzmir’de düzenlenen bir seminerde, laiklik ve irtica vurgusunun ardından, Anadolu’da yaşayan Müslüman Türklerin geri kalma sebeplerinden birinin de din yani İslam olduğunu vurgulayan sayın rektör maalesef konuşmasının bir yerinde “keşke Anadolu o tarihte Müslüman olmasaydı” gibi bir lafı ağzından kaçırdı. Bu konuya daha sonra tekrar döneceğim.
Şimdi, her kurumun açılışında ağızlardan düşmeyen irtica ve mutlaka korunup gözetilmesi gerektiği söylenen ve uğrunda kan dökmekten can vermekten kaçınılmayacağı ifade edilen laiklik ve bunlar arasındaki ilişkiye temas etmek istiyorum.
İrtica kelimesi Arapça bir kelime olup sözlük anlamı itibariyle geriye gidiş, gericilik demektir. İlk olarak 18. yüzyılda Avrupa’da başlayan milliyetçilik akımının tesiriyle, geri kalmış olduğu fikrine kapılan Osmanlı Aydınlarının, yenileşme ve ilerleme teorileri geliştirdikleri dönemde, artık bu elde edilen mevzilerden geriye dönüşün imkanı olmadığını ifade etmek üzere kullanılan irtica kelimesi, zamanla Cumhuriyet Türkiye’sinde de kullanılmaya başlanmıştı. Cumhuriyetin ilanında sonra artık tekrar hilafete dönüşün mümkün olmadığı, modern ve gelişen dünyada Türk Milleti’nin ümmet olarak değil, millet olarak var olacağı ve bundan geriye dönüşün yani irticanın mümkün olmadığını ifade etmek üzere kullanılan kelime, özellikle 60 ihtilalinden sonra din karşıtlığını ifade etmek üzere kullanılmaya başlandı. 80 ihtilalinden sonra ve bilhassa 28 şubat süreciyle tamamen İslam karşıtlığını ifade ederken irtica kelimesi kullanılıyordu. Bugünde kelimeyi kullananlar büyük oranda bunu ifade etmektedirler.
Halbuki İslam, bizatihi irtica (gericilik anlamında) karşıtı bir dindir. İslam’da irtica diye bir şeyin söz konusu olması mümkün değildir ve olmamıştır zaten. O halde bugün İslam karşıtlığını ifade etmek üzere kullanılan irtica kelimesiyle vurgulanmak istenen nedir?
İnsanların çeşitli türbelere gidip bez bağlamasını ilginç bir şeymiş gibi gösteren, çeşitli saçma sapan inanışları sanki İslam’mış gibi vurgulayan medyamız, neden İslam’ın aslından ve temel öğretilerinden olan şeyler ortaya çıktığı zaman sessiz kalırlar. Mesela “Anadolu keşke Müslüman olmasaydı” diyen rektörün konuşmasını neden kanallara taşımazlar? Böyle bir densizliği neden dile getirip, bu kişinin neden bunu söylediğini tartışmazlar?
Hiç şüphesiz irtica kötü bir şeydir ve İslam ve İslam’a inanan Müslümanların ona karşı olması kaçınılmazdır, zorunludur. Müslümanlar için geriye dönüş cahiliye dönemine dönüşü ifade eder. Mesela kız çocuklarının diri diri gömülmesi bir irticadır, bugün kürtaj adı altında yapılan ve çocuğun cinsiyetinin bile belli olmadan, hatta dünyadan bir nefes bile almadan öldürülmesi işte bu cahiliye geleneğinden bile kötüdür. Müslümanlar için putperestliğe dönüş irticadır; bir takım türbelerin ziyaret edilerek, orada yatan kişilerin putlaştırılması cahiliye döneminden bile kötüdür. Müslümanlar için kadının sosyal hayattan uzaklaştırılması, fuhşa zorlanması kötüdür, reklamlarda oynatılan çıplak kadınların suiistimali ve hergün onlarca kanalda yayınlanan fuhuş ve zina görüntüleri cahiliye dönemindekinden bile kötüdür. Örnekler daha da artırılabilir. Sonuç olarak Müslümanların irtica gibi bir problemleri yoktur olamaz da…
Fakat İslam’ı din olarak benimsediği halde, onu hayatına uygularken, kimi farklı yorumlara giden, bir takım insanların anlayışlarını İslam zannederek dinleştiren Müslümanların var olabileceğini, hatta var olduğunu da inkar etmemeliyiz. Hala halifeliği savunup, halifesiz Müslüman olamayacağını ileri süren bir takım kafalar olabilir, bu geçmişte de vardı şimdi de var. Bunlar için çözüm nedir? Çözüm elbette laikliktir.
Laiklik, yalnız Hıristiyan batıda, kiliseye karşı verilen mücadelede ortaya çıkan, dinin devlet işlerine karıştırılmaması ve devletin de din ile ilgili işlere karışmaması anlamındaki bir sistem değildir. O aynı zamanda, devletin bütün dinler ve inançlar karşısında tamamen tarafsızlığıdır. O, din hürriyetinin garantisidir
Peki ülkemizde laiklik böyle mi anlaşılıp uygulanmaktadır?
Maalesef bu soruya olumlu yanıt vermek mümkün değildir. Ülkemizde laiklik, sadece Müslümanlara karşı savunulan ve uygulanan bir sistemmiş gibi bir görünüm arz etmektedir. Halbuki bu ülkede sadece Müslümanlar yaşamaz. Yahudiler, Hıristiyanlar, Ortodokslar, Katolikler, Ermeniler, Süryaniler ve daha bilmem ne kadar gayrı Müslim unsur da bu ülkede yaşamaktadır. Ama laiklik problemi sadece Müslüman Türk milleti için varmış gibi ortaya konulmaktadır. Mesela Fener Patriği, Türkiye’nin göz bebeği İstanbul’da ekümenik bir Hıristiyan devleti kurarken veya kurmaya çalışırken laikliğin ihlal edildiği hiç kimsenin aklına gelmez. Herkes Atatürk’ün hilafeti kaldırdığını bilir de, ermeni ve Ortodoks patrikliklerini kaldırmak istediğini bilmez. Evet bu din temsilcisi makamlar da kaldırılmalıdır. Rahmetli Gazi Mustafa Kemal’in ömrü vefa etmediği için bunu yapmamıştır. Fakat onun bir vasiyeti olarak bizler derhal laikliğe uygun bir Türkiye için bu işi yapmalı ve ermeni ve Ortodoks kilise patrikliklerini lağv ederek, din işlerinden sorumlu bakana bağlı bir hale getirmeliyiz. Türkiye laikliğinin buna acil ihtiyacı vardır.
Öte yandan kendisi Hıristiyan bir ermeni olan rektör, kalkıp bu ülkede irtica var, laiklik elden gidiyor derse, ister istemez insanın kafası karışıyor. Ermeni’ye Hıristiyan’a laiklik sorunu yok ama Müslüman’a varsa, o zaman sormak lazım bu ülke kimin?
Türk milletine seslenmek istiyorum. Laiklik, bu ülkenin geleceğinin teminatı olan bir ilkedir. Ona sahip çıkmalıyız.
Şunu sormalıyız, 1937’den beri var olan bu ilke 70 yıldır hala bir problem alanı oluyorsa, bu ülkenin İnkılap tarihi profesörleri, öğretmenleri ne iş yapıyorlar. Neden böyle hayati bir ilkenin tanıtımını, tarifini uygulamasını halkımıza öğretmek için uğraşmıyorlar da bu işi askerlerin eline bırakıyorlar. Asker bizimdir ve bizim için gerekli olan bu ilkenin korunmasında üzerine düşeni elbette yapacaktır. Fakat bizler de elimizdeki değere sahip çıkmalı ve onu, İslam karşıtı bir takım kişilerin, ismi Müslüman ismi olduğu halde kendisi ermeni olan kişilerin suiistimaline açık bir halde yapayalnız bırakmamalıyız.
Yrd. Doç. Dr. Ali DUMAN
İ.Ü İLAHİYAT FAKÜLTESİ
ÖĞRETİM ÜYESİ
EKLENENLER
